İBB konut krizinin boyutunu gözler önüne serdi. ‘Büyük bir beka sorunu…’

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı ve kent plancısı Buğra Gökçe, İstanbul’da derinleşen konut krizine ve sonuçlarına dair toplumsal medya hesabından değerlendirmelerde bulundu. Konut satışlarının giderek düştüğünü ve konut krizi derinleştiğine işaret eden Gökçe, şunları lisana getirdi:

“EKİM AYINDA KONUT SATIŞLARI YÜZDE 8,7 DÜŞTÜ”

“Ekim ayında konut satışları bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 8,7 oranında düştü. Türkiye’de 1 yılda ortalama konut fiyatları yüzde 103 oranında arttı. İstanbul’da artış yüzde 89,6 olurken, Ankara’da konut fiyatları yüzde 121,1, İzmir’de yüzde 98, Antalya’da yüzde 91, Adana’da yüzde 74,7, Muğla’da yüzde 110, Trabzon’da yüzde 99,3 oldu. Konut fiyatları artarken konut kira bedelleri de artış gösterdi. Türkiye’de kira bedeli 1 yılda yüzde 127,8 arttı. İstanbul’da artış yüzde 91, Ankara’da yüzde 178, İzmir’de yüzde 131 oldu.”

KİRALARIN ALTINDA MAAŞ ALAN MİNİMUM FİYATLI EZİLİYOR

Dr. Gökçe, minimum ücretlinin kirasını karşılayamaz hale geldiğini belirterek, “İstanbul’da 100 metrekarelik bir konutun kirası ortalama 17 bin 111 lira. Minimum fiyatlı tüm maaşıyla kiranın yalnızca yüzde 67’sini karşılayabiliyor” dedi.

“TÜRKİYE’NİN YÜZDE 90’ININ KONUT KREDİSİNİ ÖDEME İMKANI BULUNMUYOR”

Konut kredilerindeki artışa da vurgu yapan Dr. Gökçe, “Türkiye’de 100 metrekarelik ortalama konut fiyatı 3 milyon 40 bin lira. Kamu bankalarından 120 ay vadeli 2,5 milyon lira kredi alınması halinde taksit bedeli ayda 98 bin 258 liraya çıkıyor. Hasebiyle Türkiye’nin yüzde 90’ının bu türlü bir krediyi geri ödeme imkanı bulunmuyor” sözünü kullandı.

VATANDAŞ MESKEN SAHİBİ OLAMAZKEN YABANCILAR MÜLK TOPLUYOR

Gökçe, konut krizinin derinleştiğini belirterek, “Konut fiyatlarının ve kiraların yükselişi nedeniyle, çalışanlar, işçiler konut sahibi olamıyor, mülksüzleşiyor. Artan muhtaçlıklar nedeniyle konutlarını satarken, satılan konutları yabancılar yahut esasen birden fazla konutu olan yüksek sermaye sahipleri alıyor. Konut sahipliği oranı bu yüzden 2002 yılındaki yüzde 73 düzeyinden yüzde 56’ya düştü” dedi.

Konut sahibi olmanın zorlaştığını belirterek, “Türkiye’de hane halkı ortalama geliri aylık 8 bin 201 lira. Ortalama hanehalkının 1 yıllık geliri konut kredisinin 1 aylık taksitini ödemeye lakin yetiyor” dedi.

“BÜYÜKŞEHİRLERDEN KAÇIŞ HIZLANIYOR”

Derin mülksüzleşmenin yoksulluğu da artırdığını belirten Dr. Gökçe, bilhassa yeni işe başlayanların, taban ücretlilerin, kamu memurlarının ve ücretlilerin büyükşehirlerde barınma imkanının kalmadığını lisana getirdi. Konut almak bir tarafa, mesken kiralamanın bile gitgide imkansız hale geldiğine işaret eden Gökçe, “Bu yüzden İstanbul’dan Anadolu’ya göç hızlanıyor” değerlendirmesini yaptı.

“ÜRETİMİ ETKİLEYECEK İSTİHDAM KRİZİ YAŞANIYOR”

Gökçe, büyükşehirlerde istihdam krizi yaşandığını belirterek, “Büyükşehirlerde yaşanan konut krizinin iki tarafı var. Birincisi üretim ve hizmet bölümü üzere kritik dallarda istihdam altında olanlar elde ettikleri gelirle geçinemedikleri için öteki kentlere göç ederken, istihdam ve üretim yaratan değerli bölümlerimiz de üretimi etkileyecek önemli bir istihdam krizi ile karşı karşıya kalıyor” dedi.

“KONUT FİYATLARINDAKİ ARTIŞ ÇALIŞANLARI, İŞÇİLERİ, EMEKLİLERİ TABUTLARINDA YAŞAMAYA MAHKUM EDİYOR”

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Gökce, konut fiyatlarındaki artışın çalışanları, işçileri, emeklileri afet riski yüksek konutlarda, tabutlarında yaşamaya mahkum ettiğini tabir etti. Dr. Gökce, “Yeni konutlara taşınamayanlar ölebileceklerini bile bile yüksek riskli konutlarda kalmaya devam ediyorlar. Bu da kentlerimizin afet direncini zayıf kılıyor. Bir afetin yaşanması halinde yalnızca İstanbul’da 4,5 milyon vatandaşımız barınma krizi ile karşı karşıya kalacak. Ülkemizin ulusal egemenliğini bile etkileyecek büyük bir beka sorunu ile karşı karşıyayız” değerlendirmesini yaptı.